Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Bajer Irena

Irena Kamila Bajer

ur. w 1921 roku w m. Kraków
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 68/2018
Biogram
Pani Irena Bajer zd. Klemensiewicz była wybitnym polskim językoznawcą oraz cenionym nauczycielem akademickim. Przed wybuchem II wojny światowej rozpoczęła studia filologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po wybuchu wojny rozpoczęła pracę w Polskim Czerwonym Krzyżu, a w 1940 r. wstąpiła do ZWZ AK Okręg Kraków, gdzie pełniła funkcję łączniczki i posługiwała się pseudonimem „Basia”. W AK awansowała do stopnia podporucznika. 
Po wojnie ukończyła studia polonistyczne, poświęcając się pracy naukowej i dydaktycznej. Początkowo związana była z Uniwersytetem Jagiellońskim, od 1955 r. z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Katowicach, a od 1968 r. z Uniwersytetem Śląskim. 
Jako nauczyciel akademicki Pani Profesor Irena Bajer podejmowała szereg działań mających na celu odzyskanie przez Polskę niepodległości i suwerenności oraz  respektowania praw człowieka. W 1980 r. współtworzyła struktury NZSS „Solidarność” pracowników naukowych i administracyjnych w Instytucie Literatury i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego. Do stycznia 1981 r. zasiadała w Komitecie Założycielskim „Solidarności”. Pełniąc funkcję prorektora ds. młodzieży udzielała poparcia studentom, działaczom Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS) biorącym udział w akcjach strajkowych na terenie Uniwersytetu Śląskiego. M. in. wystąpiła do dziekanów poszczególnych wydziałów o przyznanie zapomóg pieniężnych uczestnikom akcji strajkowych znajdującym się w trudnym położeniu finansowym. Ponadto Pani Profesor Irena Bajer pełniła funkcję przewodniczącej uczelnianego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. Była inicjatorką zbierania podpisów pod petycją, w której domagano się uwolnienia kierownictwa KPN oraz Ryszarda i Jerzego Kowalczyków. Petycja została skierowana do Sejmu PRL.  Współpracowała z działaczami KSS KOR i KPN. Aktywnie uczestniczyła w pracach KIK na terenie Katowic i Sosnowca, wygłaszając liczne prelekcje. Była również zaangażowana w ruch Duszpasterstwa Akademickiego. 
Po wybuchu stanu wojennego w dniu 13 XII 1981 r. Pani profesor Irena Bajer została internowana i przebywała w areszcie KWMO w Katowicach. Zwolniona w dniu 19 XII 1981 r. m. in. w wyniku interwencji bpa Herberta Bednorza. 
Z uwagi  na prowadzoną działalność opozycyjną Pani profesor Irena Bajer podlegała inwigilacji szczególnej, którą Służba Bezpieczeństwa PRL prowadziła na przestrzeni 1981-1989.
Biogram opracowano na podstawie:
  • materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej
Dodatkowe informacje:

Katalog Biura Lustracyjnego IPN