Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Olszewski Jan

Jan Ferdynand Olszewski

ur. w 1930 roku w m. Warszawa
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 218/2019
Biogram
Od 1956 r. uczestniczył w spotkaniach Klubu Krzywego Koła, a w latach 1958-1961 był członkiem Zarządu Klubu. Od połowy lat 60-tych był obrońcą osób oskarżanych w procesach politycznych. Za obronę studentów aresztowanych w marcu 1968 r. został zawieszony w wykonywaniu zawodu. Do 1970 r. pozostawał bez zatrudnienia. 
W grudniu 1975 r. był współautorem i sygnatariuszem „Listu 59” do Sejmu PRL przeciwko planowanym zmianom w Konstytucji. W 1976 r. współtworzył Polskie Porozumienie Niepodległościowe i Komitet Obrony Robotników. 
Był inicjatorem „Listu 14” przeciwko stosowaniu represji wobec uczestników protestów robotniczych w czerwcu 1976 r., współautorem „Apelu do społeczeństwa i władz PRL”, obrońcą represjonowanych robotników z Ursusa i Radomia. W 1977 r. z ramienia KOR brał udział przy ustalaniu przyczyn śmierci Stanisława Pyjasa. Był sygnatariuszem Deklaracji Ruchu Demokratycznego z września 1977 r. oraz Apelu Komitetu Porozumienia na rzecz Samostanowienia Narodu z 23 sierpnia 1979 r. o przeprowadzenie wolnych wyborów do Sejmu, autorem tekstów programowych opozycji, m.in. poradnika „Obywatel a Służba Bezpieczeństwa”. 
W sierpniu 1980 r. został członkiem Komisji Ekspertów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Współtworzył statut NSZZ „Solidarność”. Wspólnie z Wiesławem Chrzanowskim prowadził postępowanie rejestracyjne Związku przed sądem, później postępowanie rejestracyjne NSZZ RI „Solidarność”. Był ekspertem i doradcą Związku, Zarządu Regionu Mazowsze, Krajowej Komisji Porozumiewawczej, następnie Komisji Krajowej. W grudniu 1980 r. współtworzył Komitet Obrony Więzionych za Przekonania przy KKP, KK. Od stycznia 1981 r. był członkiem Rady Programowo-Konsultacyjnej Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych przy KKP, KK. 
Po wprowadzeniu stanu wojennego został doradcą Sekretariatu Episkopatu Polski. W latach 80-tych był obrońcą w procesach politycznych, m.in. działaczy Radia „Solidarność” i Międzyzakładowego Robotniczego Komitetu „Solidarności”. W latach 1984-1985 był oskarżycielem posiłkowym w procesie morderców ks. Jerzego Popiełuszki i pełnomocnikiem rodziny. 
W maju 1988 r. z ramienia Episkopatu pośredniczył w rozmowach między strajkującymi i dyrekcją zakładu podczas strajku w Hucie im. Lenina w Nowej Hucie. W grudniu 1988 r. współtworzył Komitet Obywatelski przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność” Lechu Wałęsie. W 1989 r. podczas obrad Okrągłego Stołu był ekspertem strony solidarnościowej w sprawach dotyczących praworządności i wymiaru sprawiedliwości.
Biogram opracowano na podstawie:
  • materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej