Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Krzyż Wolności i Solidarności

Józef Nowak

ur. w 1944 roku w m. Welzow
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 513/2015
Biogram
Pan Józef Nowak od 1980 r. prowadził aktywną działalność opozycyjną w strukturach NSZZ ,,Solidarność” w województwie białostockim. Od września 1980 r. współorganizował, a następnie pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Założycielskiego NSZZ ,,Solidarność” w Państwowej Komunikacji Samochodowej w Białymstoku. Był członkiem Międzyokręgowej Komisji Porozumiewawczej PKS oraz Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego ,,Solidarności” w Białymstoku. Był jednym z inicjatorów strajków i akcji protestacyjnych przeprowadzonych w zakładzie pracy, angażował się w kolportaż ulotek w obronie więzionych za przekonania, wydawnictw i pism antypaństwowych.  W czerwcu 1981 r. był delegatem na I Walny Zjazd Delegatów NSZZ ,,Solidarność” Region Białystok, wszedł w skład Zarządu Regionu. 
Z powodu aktywnej działalności opozycyjnej objęty został w 1981 r. ogólnopolską akcją ,,Jodła”. Internowany był w okresie od 13 grudnia 1981 do 7 kwietnia 1982 r. Został osadzony w Ośrodku Odosobnienia w Białymstoku, następnie przebywał w ośrodkach odosobnienia w Suwałkach oraz w Kwidzynie. Po zwolnieniu z internowania nie zaprzestał działalności w podziemnych strukturach NSZZ ,,Solidarność” w regionie. Angażował się w organizowanie pomocy charytatywnej i prawnej dla osób skazanych i ich rodzin. Zajmował się kolportażem nielegalnej prasy i wydawnictw. W sierpniu 1982 r. w trakcie dokonanego przeszukania zakwestionowano w mieszkaniu Józefa Nowaka biuletyny ,,Solidarności”, za co zastosowano wobec niego czterdziestoośmiogodzinny areszt. 
Wielokrotnie uczestniczył w pielgrzymkach oraz nabożeństwach kościelnych odprawianych w intencji osób internowanych i więzionych za przekonania polityczne, manifestacjach rocznicowych i patriotycznych oraz tzw. ,,spacerach protestacyjnych” organizowanych na ul. Lipowej w Białymstoku. We wrześniu 1983 r. Prokuratura Rejonowa w Białymstoku przedstawiła Józefowi Nowakowi zarzut  kierowania akcją protestacyjną zorganizowaną w dniu 31 sierpnia 1983 r. na ul. Lipowej w Białymstoku, podczas której został zatrzymany, a po przesłuchaniu zwolniony. W styczniu 1984 r. postępowanie zostało umorzone wobec braku dostatecznych dowodów winy. Prowadził również działalność w  Duszpasterstwie Ludzi Pracy na terenie Spółdzielni Inwalidów ,,Naprzód” oraz Klubu Inteligencji Katolickiej. W październiku 1988 r. współorganizował Komitet Założycielski „Solidarności” w Spółdzielni Inwalidów Naprzód. 
W związku z aktywną działalnością w regionalnych strukturach ,,Solidarności” został objęty przez SB stałą inwigilacją i kontrolą korespondencji, a także był wielokrotnie przesłuchiwany. 

Biogram opracowano na podstawie:
  • materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej
  • publikacji:
    • 5. Kietliński M., Stan wojenny na Białostocczyźnie 13 grudnia 1981 – 22 lipca 198, Białystok 2001
    • 2. Sychowicz K., NSZZ ,,Solidarność” Region Białystok, [w:] NSZZ Solidarność 1980-1989, t. 5, Polska środkowo-wschodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010
    • • Kietliński M., Ćwierć wieku Podlaskiej Solidarności. NSZZ ,,Solidarność” Region Białystok 1980-2005, Białystok 2005
Dodatkowe informacje:

Katalog Biura Lustracyjnego IPN