Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Kutermak Józef

Józef Kutermak

ur. w 1936 roku w m. Sosnowice
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 461/2018
Biogram
Ksiądz Józef Kutermak w 1974 r. był proboszczem parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Iłowej, następnie od 1980 r. pełnił posługę kapłańską w kościele św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy, gdzie nawiązał szerokie kontakty z działaczami NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego zaangażował się w niesienie pomocy więzionym i internowanym. Był inicjatorem powstania Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom, w ramach którego organizował pomoc finansową i prawną.
W pomieszczeniach Komitetu były drukowane, a następnie rozpowszechniane wydawnictwa drugiego obiegu. Ks. Józef Kutermak odprawiał msze za internowanych, podczas których manifestował wyznawane poglądy polityczne. Ponadto, ku niezadowoleniu władz, pełnił posługę w Zakładzie Karnym w Potulicach, będąc przy okazji „łącznikiem” internowanych z ich rodzinami. Z początkiem 1983 r. zainicjował odprawianie comiesięcznych mszy świętych, integrujących internowanych i więźniów politycznych. 
W dniu 1 maja 1985 r. pomógł opozycjonistom w ukryciu, odebranego funkcjonariuszom bezpieki aparatu fotograficznego do wykonywania zdjęć z ukrycia. Za powyższe, po dokonaniu przeszukania w miejscu zamieszkania i pomieszczeniach zajmowanych przez Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom, został oskarżony aktem Prokuratury Rejonowej w Bydgoszczy z dnia 27 lutego1986 r.  Wobec nie odnalezienia dowodu w sprawie został uniewinniony od zarzucanych mu czynów wyrokiem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 18 września 1986 r., utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Bydgoszczy z dnia 2 lutego 1987 r.
W związku z prowadzoną działalnością opozycyjną był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa w latach 1985-1989.
Biogram opracowano na podstawie:
  • materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej
Dodatkowe informacje:

Katalog Biura Lustracyjnego IPN