Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Gwiazda Andrzej

Andrzej Stanisław Gwiazda

ur. w 1935 roku w m. Pińczów
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 67/2018
Biogram
Andrzej Gwiazda prowadził działalność opozycyjną od 1968 r. Był współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników (KOR), Komitetu Samoobrony Społecznej KOR, założycielem Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża oraz członkiem Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”.

W marcu 1968 r. brał udział w wiecu protestacyjnym na Politechnice Gdańskiej a następnie w grudniu 1970 r. w wystąpieniach robotniczych w Gdańsku. Wspólnie z żoną Joanną 2.11.1976 r. opracował List do Sejmu PRL jako wyraz poparcia dla działań KOR. Zaangażował się w działalność środowiska opozycyjnego Wybrzeża, w 1977 r. został współpracownikiem Biura Interwencyjnego KOR oraz Komitetu Samoobrony Społecznej KOR. Dnia 29.04.1978 r. podpisał deklarację założycielską  Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Zajmował się kolportażem ulotek i nielegalnej literatury, uczestniczył w zebraniach o charakterze antysocjalistycznym, na które udostępniał swoje mieszkanie. Uczestnik uroczystości rocznicowych Grudnia '70 w Gdańsku. Był redaktorem niezależnego pisma „Robotnik Wybrzeża”, którego kolportaż przyczynił się do licznych przeszukań jego mieszkania i zatrzymań w areszcie na 48 godz.
Dn. 16.08.1980 r. został inicjatorem strajku w  Zakładach Okrętowych Urządzeń Elektrycznych i Automatyki – Elmor. Z ramienia Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS) brał udział w rozmowach z Komisją Rządową, współtworzył listę 21 postulatów MKS. Z chwilą powstania NSZZ „Solidarność” został jej członkiem, a następnie członkiem Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego (MKZ) NSZZ „S” w Gdańsku. Ponadto pełnił funkcję wiceprzewodniczącego MKZ i wiceprzewodniczącego Krajowej Komisji Porozumiewawczej (KPP). W lipcu 1981 r. jako delegat brał udział w I Walnym Zjeździe Delegatów (WZD) „S” Regionu Gdańskiego z ramienia Zarządu Regionu, a następnie w I Krajowym Zjeździe Delegatów, jako członek Komisji Krajowej (KK). Był kandydatem w wyborach na przewodniczącego „S”, które przegrał z Lechem Wałęsą. 
Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany w Ośrodku Odosobnienia w Strzebielinku i Białołęce od 13.12.1981 r. do 22.12.1982 r. Następnie od 23.12.1981 r. do 24.07.1984 r. był tymczasowo aresztowany przez Naczelną Prokuraturę Wojskową w Warszawie pod zarzutem podejmowania działań w celu obalenia przemocą ustroju PRL. W okresie od 16.12.1984 r. do 15.05.1985 r. odbywał kary pozbawienia wolności: 3 miesięcy w Areszcie Śledczym w Gdańsku oraz 2 miesięcy w Zakładzie Karnym w Zabrzu.
W kwietniu 1987 r. był współzałożycielem Grupy Roboczej KK domagającej się jej reaktywowania w składzie z 1981 r. 
Biogram opracowano na podstawie:
  • materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej
  • publikacji:
    • Duda-Gwiazda Joanna, Gwiazda Andrzej, Okraska Remigiusz, Gwiazdozbiór w Solidarności, Łódź 2009
    • Andrzej Kołodziej, Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża, Gdynia 2013