Michalina Maria Szumilas

Pani Michalina Maria Szumilas należała do najaktywniejszych działaczy opozycji antykomunistycznej w Bielawie. W sierpniu 1980 r. współtworzyła Wolne Związki Zawodowe w Zakładach Przemysłu Bawełnianego „Bielbaw”. Od września 1980 r. była członkiem prezydium Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w swoim zakładzie pracy; od stycznia 1981 r. – członkiem prezydium Komisji Zakładowej odpowiedzialnym za sprawy socjalne oraz przewodniczącą Komisji Oddziałowej „Solidarności”.
13 grudnia została zatrzymana i przesłuchana w Komendzie Miejskiej MO w Dzierżoniowie oraz w Komendzie Wojewódzkiej MO w Wałbrzychu; następnie zwolniono ją z pracy. Od grudnia 1981 do 1992 r. nie miała stałego zatrudnienia. W latach 1982–1985 zajmowała się drukiem, jak również kolportażem podziemnych ulotek, książek i czasopism, np. „Z Rąk do Rąk”, „Odgłosy”, „Z Dnia na Dzień”.
W latach 1985–1989 związana z Duszpasterstwem Ludzi Pracy przy parafii Wniebowzięcia NMP w Bielawie, współorganizowała msze święte za Ojczyznę oraz pielgrzymki. Uczestniczyła także w prowadzeniu niezależnego kabaretu, w którym występowała jako aktorka. W latach 1987–1989 należała do Komisji Interwencji i Praworządności NSZZ „Solidarność” Regionu Dolny Śląsk na Ziemi Dzierżoniowskiej. 
Od grudnia 1981 do 1989 r. była wielokrotnie przesłuchiwana, poddawana groźbom oraz rewizjom.