Henryk Toczek
ur. w 1951 roku
w m. Szczecin
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr
228/2022
Biogram
Henryk Toczek prowadził działalność opozycyjną w latach 1971-1989. Był aktywnym członkiem NSZZ ,,Solidarność'', kolporterem materiałów bezdebitowych, uczestnikiem wielu akcji oraz demonstracji opozycji. Jako pracownik Stoczni im. A. Warskiego walczył o upamiętnienie osób zabitych w trakcie wydarzeń grudniowych. W dniu 1 maja 1971 r. brał udział „w żałobnej demonstracji” na cześć ofiar poległych w wydarzeniach grudniowych 1970 r. Podczas pochodu szedł na czele grupy pracowników Stoczni Szczecińskiej, niosących czarne transparenty z żądaniami ukarania winnych za wypadki grudniowe. Krocząc przed trybuną honorową wzniósł do góry zaciśniętą lewą pięść w czarnej rękawicy na znak żałoby po swoim bracie Zygmuncie (zastrzelonym 17 grudnia 1970 r. pod gmachem szczecińskiej Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej). Następnie z większością uczestników pochodu, udał się na Cmentarz Centralny w Szczecinie, gdzie złożył hołd poległym ofiarom. W dniu 16 czerwca 1971 r., został tymczasowo aresztowany za to, że 1 maja 1971 r. zakłócił koncert zespołu Czerwono-Czarni na placu przy Hucie „Szczecin”, kiedy to wszedł na scenę i wezwał zgromadzonych do uczczenia minutą ciszy i oddania hołdu pamięci ofiarom Grudnia ’70. W wyniku podjętego w dniu 28 czerwca 1971 r. zbiorowego protestu stoczniowców z jego wydziału (ok. 350 osób), prokuratura uchyliła areszt wobec Henryk Toczka. Wyrokiem Sądu Powiatowego w Szczecinie z dnia 13 sierpnia 1971 r., został skazany na karę 5 tys. zł grzywny z zamianą na 50 dni pozbawienia wolności. W związku ze swoją działalnością, Henryk Toczek w okresie od 28 maja 1971 r. do 4 listopada 1974 r. był objęty stałą kontrolą operacyjną przez Służbę Bezpieczeństwa. Po wprowadzeniu stanu wojennego do 1989 r. należał do grupy osób aktywnie uczestniczących w działaniach podziemnych struktur „Solidarności” w Stoczni Szczecińskiej. Był stałym uczestnikiem mszy św. „za Ojczyznę” oraz spotkań organizowanych przy kościele pw. św. Stanisława Kostki w Szczecinie. Poprzez kontakt z osobami z Solidarności, zajmował się kolportażem ulotek i podziemnych wydawnictw, a także zbiórkami pieniędzy i pomocy materialnej dla rodzin osób internowanych i zwolnionych z pracy.
Biogram opracowano na podstawie:
- materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej
- oświadczeń świadków
- publikacji: