Andrzej Bobola Czuma
ur. w 1938 roku
w m. Lublin
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr
363/2015
Biogram
Był działaczem opozycji antykomunistycznej i więźniem politycznym PRL. Współtworzył i przewodniczył opozycyjnej organizacji „Ruch”, działającej w latach 1965-1970. Pierwsze dokumenty programowe dotyczące wyżej wymienionej organizacji zostały opracowane przez Andrzeja Czumę i były to m.in. „Uwagi dotyczące rzeczywistości, Uwagi dotyczące naszych celów i przyszłości negujące sytuację społeczno-polityczną PRL oraz szkalujące organy bezpieczeństwa państwa”. Właściwa deklaracja ideowa określająca cele i podstawy ideowe „Ruchu” zaczynająca się od słów „Mijają lata….”, której głównym autorem był Andrzej Czuma, została podpisana we wrześniu 1969 r. Istotnym przejawem działalności organizacji było wydawanie własnych pism. We wrześniu 1969 r. ukazał się pierwszy numer czasopisma pt. „Biuletyn”, następnie „Wiadomości”. W przeddzień zaplanowanej przez działaczy „Ruchu” akcji podpalenia Muzeum Lenina w Poroninie, wskutek donosu, Służba Bezpieczeństwa aresztowała czołowych działaczy organizacji. 20 czerwca 1970 r. aresztowano m.in. Andrzeja Czumę i osadzono w Areszcie Śledczym Warszawa Mokotów. Podczas śledztwa prowadzonego w powyższej sprawie odmówił składania zeznań. W akcie oskarżenia znalazł się zarzut próby obalenia siłą ustroju PRL. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego dla m. st. Warszawy z 23 października 1971 r. Andrzej Czuma został skazany na 7 lat pozbawienia wolności. Karę odbywał w Zakładzie Karnym w Warszawie Białołęce, następnie w Barczewie. Został zwolniony 24 września 1974 r. na mocy amnestii. Od marca 1977 r. był aktywnym działaczem i rzecznikiem ogólnopolskiej organizacji opozycyjnej Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, a także redaktorem „Opinii”, organu prasowego tej organizacji. 11 listopada 1979 r. współorganizował nielegalną manifestację patriotyczną przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie, za co został zatrzymany na 48 godzin, a następnie skazany na 3 miesiące więzienia. Przebywał w Zakładzie Karnym w Grójcu ( luty-maj 1980 r.). Był działaczem NSZZ „Solidarność,” od marca 1981 r. pełnił funkcję doradcy Międzyzakładowej Komisji Założycielskiej NSZZ „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. Był także redaktorem i wydawcą „Wiadomości Katowickich”. Został internowany 12 grudnia 1981 r. Przebywał kolejno w ośrodkach odosobnienia w Warszawie-Białołęce, w Jaworzu oraz w Darłówku, skąd został zwolniony w dniu 23 grudnia 1982 r. Był wielokrotnie zatrzymywany na 48 godzin. Z uwagi na prowadzenie opisanej działalności opozycyjnej był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa PRL w okresie 1965-1984.
Biogram opracowano na podstawie:
- materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej