Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Krzyż Wolności i Solidarności

Roman Jan Paluszak

ur. w 1940 roku w m. Gniezno
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 550/2016
Biogram
Był członkiem założycielem NSZZ „Solidarność” w Zakładach Garbarskich Gniezno. Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego KZ NSZZ „S” (1980–1981) oraz wiceprzewodniczącego Terenowej Komisji Organizacyjnej NSZZ „S” w Gnieźnie (1981). Dnia 13.12.1981 r., wraz trzema innymi działaczami NSZZ „Solidarność”, przeniósł związkowy sztandar i część dokumentów związkowych do mieszkania ówczesnego biskupa Jana Michalskiego, ratując je przed zniszczeniem przez SB. Od tego dnia zaczął prowadzić działalność w podziemiu. Zajmował się m.in. drukiem, kolportażem i udostępnianiem  ulotek oraz wydawnictw bezdebitowych („Piast”), a także udzielaniem pomocy rodzinom osób internowanych. Wchodził w skład redakcji podziemnego pisma „Piast”, wydawanego w okresie od wiosny 1982 r. do sierpnia 1983 r. Był inicjatorem przeprowadzania na terenie zakładu pracy zbiórki i gromadzenia funduszy na podziemną działalność związkową. Brał udział w manifestacjach niepodległościowych oraz Mszach za Ojczyznę, które odbywały się trzynastego dnia każdego miesiąca w kościele oo. Franciszkanów w Gnieźnie. Uczestniczył także w budowach Grobu Pańskiego w ww. kościele.  Był wielokrotnie zatrzymywany przez SB na 48 godzin, a także poddawany rewizjom w domu i zakładzie pracy. Był rozpracowywany przez SB w ramach Kwestionariusza Ewidencyjnego kryptonim „Lico”, prowadzonego przez  KW MO/WUSW w Poznaniu (1982–1987) jako wiceprzewodniczący Terenowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” w Gnieźnie. Był także inwigilowany w ramach SOR kryptonim „Dwoina”, prowadzonej przez RUSW w Gnieźnie (1989) oraz Sprawy Obiektowej kryptonim „Związek” prowadzonej przez KW MO w Poznaniu (1980–1983).
Biogram opracowano na podstawie:
  • materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej