Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Krzyż Wolności i Solidarności

Artur Smółko

ur. w 1967 roku w m. Białystok
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 227/2022
Biogram
Artur Smółko prowadził aktywną działalność w  odradzającym się niezależnym ruchu studenckim w latach 1988-1989. Był jednym z inicjatorów reaktywowania Niezależnego Zrzeszenia Studentów [dalej: NZS] przy Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku [dalej: FUW]. Od marca 1988 do grudnia 1989 r. był aktywnym uczestnikiem i współorganizatorem wieców, akcji protestacyjnych organizowanych przez NZS oraz przedstawicieli opozycji. 8 marca 1988 r. brał udział w manifestacji zorganizowanej w Warszawie przez studentów Uniwersytetu Warszawskiego z okazji 20. rocznicy wydarzeń marcowych. 12 stycznia 1989 r. wszedł w skład Tymczasowego Zarządu NZS przy FUW w Białymstoku. 19 stycznia 1989 r. w Białymstoku uczestniczył oraz przemawiał podczas wiecu zorganizowanego przeciwko decyzji odmawiającej legalizacji zrzeszenia. 20 stycznia brał udział w demonstracji, podczas której złożył na ręce rektora list protestacyjny, w którym domagał się zwrotu  książek skonfiskowanych przez SB w czasie stanu wojennego. 17 lutego 1989 r. uczestniczył oraz przemawiał podczas manifestacji zorganizowanej przez białostockich studentów występujących z żądaniami ponownej rejestracji związku. 
W marcu 1989 r. był jednym z sygnatariuszy porozumienia pomiędzy Zarządem Tymczasowym NZS FUW i Komitetu Organizacyjnego NZS Akademii Medycznej w Białymstoku, w wyniku którego powstało Białostockie Międzyuczelniane Porozumienie NZS koordynujące działania niezależnego środowiska studenckiego. 19 kwietnia 1989 r. wszedł w skład Komisji Uczelnianej. 23 maja 1989 r. został zatrzymany podczas studenckich zajść ulicznych zorganizowanych w Warszawie po odrzuceniu przez Sąd Wojewódzki wniosku o zarejestrowanie NZS. Z zatrzymanymi przeprowadzono rozmowy profilaktyczno-ostrzegawcze. W maju 1989 r. uczestniczył w studenckim strajku okupacyjnym w Instytucie Prawa FUW w Białymstoku zorganizowanym w ramach protestu przeciwko odrzuceniu przez Sąd Wojewódzki w Warszawie wniosku o zarejestrowanie ogólnopolskiej organizacji NZS. Wszedł w skład Międzyuczelnianego Komitetu Strajkowego. Brał udział w kolportażu ulotek sygnowanych przez NZS, co skutkowało inwigilowaniem go przez SB w 1989 r.
Biogram opracowano na podstawie:
  • materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej
  • publikacji:
    • M. Kietliński, Niezależny Ruch Młodzieżowy na Białostocczyźnie w latach 1980-1989, Białystok 2005
    • M. Kietliński, Białostocki drugi obieg wydawniczy w latach 1980–1989, Białystok 2017
    • K. Sychowicz, NSZZ „Solidarność” Region Białystok w: NSZZ „Solidarność” 1980–1989, tom 5: Polska środkowo-wschodnia, pod red. Ł. Kamińskiego i G. Waligóry, Warszawa 2010
    • Wybraliśmy wolność. NZS Białystok 1980–1990, pod red. A. Malczyka, J. Żabiuka, Białystok 2014