Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Hanasz Jan

Jan Bolesław Hanasz

ur. w 1934 roku w m. Poznań
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 57/2017
Biogram
Jan Hanasz był pracownikiem Centrum Astronomicznego Polskiej Akademii Nauk, kierownikiem Pracowni Astrofizyki w Toruniu.
Po wprowadzeniu stanu wojennego zaangażował się w drukowanie i kolportaż wydawnictw niezależnych. Współtworzył najważniejsze pismo toruńskiej podziemnej „Solidarności” – „Toruński Informator Solidarności”. W maju 1982 roku stanął na czele grupy kierującej podziemnymi działaniami Regionu, a w latach 1983-1984 pełnił funkcję Przewodniczącego Regionalnego Komitetu Wykonawczego „Solidarności”. W tym samym czasie był organizatorem jednej z najbardziej spektakularnych form działalności toruńskiej „Solidarności” – tzw. emisji balonowych, czyli audycji „Radia Solidarność”, które były emitowane za pomocą nadajnika podczepionego do balonów swobodnie unoszących się nad miastem. Rozpoczął też prace na rzecz nawiązania przez podziemną „Solidarność” kontaktów z zagranicznymi ośrodkami opozycyjnymi m.in. w Paryżu i Brukseli, dzięki którym do Torunia zaczęły napływać paczki żywnościowe, przesyłki zawierające egzemplarze „Kultury”, „Krytyki” czy „Aneksu”, a także części wykorzystywane w podziemnej poligrafii.
W dniach 14 i 26 września 1985 roku wraz z najbliższymi współpracownikami dokonał jednej z najsłynniejszych akcji toruńskiego podziemia polegającej na wyświetleniu w czasie trwania programu telewizyjnego na wizji programu I TVP haseł opozycyjnych wzywających do bojkotu wyborów parlamentarnych zaplanowanych na 13 października 1985 r.
Postanowieniem Prokuratury Rejonowej w Toruniu z dnia 28 września 1985 r. został tymczasowo aresztowany i osadzony w Areszcie Śledczym w Bydgoszczy i Toruniu. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniuz dnia 22 stycznia 1986 r. został skazany na karę 1 roku i 6 mies. pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres 3 lat. Tego samego dnia opuścił areszt, a w dniu 30 października 1986 r. Sąd Wojewódzki w Toruniu umorzył postepowanie w jego sprawie.
Po wyjściu na wolność kontynuował działalność opozycyjną. Nawiązał ścisłe kontakty z opozycjonistami z Wybrzeża w celu uruchomienia seryjnej produkcji sprzętu do nadawania haseł na wizji TVP. Operacja została jednak rozbita przez Służbę Bezpieczeństwa. W latach 1986-1989 był współpracownikiem Diecezjalnego Ośrodka Charytatywno-Społecznego przy Kościele NMP w Toruniu.   
Biogram opracowano na podstawie:
  • materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej
  • publikacji:
    • W. Polak, „Czas ludzi niepokornych. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” i inne ugrupowania niezależne w Toruniu i Regionie Toruńskim (13.12.1981 – 04.06.1989)”, Toruń 2003
    • W. Polak, „Najtrudniejsze egzaminy” Niezależne Zrzeszenie Studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika na tle wydarzeń w kraju i regionie (1980-1982), Toruń 2001
    • NSZZ Solidarność 1980-1989 Tom 3 Polska Północna, red. Ł. Kamiński i G. Waligóra, Warszawa 2010