Antoni Heda-Szary
ur. w 1916 roku
w m. Małomierzyce
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr
235/2024
Biogram
W trakcie okupacji niemieckiej był oficerem Armii Krajowej na kielecczyźnie, a w drugiej połowie lat 40. dowódcą oddziału organizacji Wolność i Niezawisłość. Został aresztowany przez władze komunistyczne w 1948 r. i w 1950 r. skazany na karę śmierci. Na skutek ułaskawienia wyrok zmieniono na 15 lat pozbawienia wolności. Był więziony do listopada 1956 r. Po odzyskaniu wolności osiadł w Warszawie, a następnie w m. Kanie w gm. Brwinów, gdzie prowadził własne gospodarstwo rolne. Od lat 60. do końca 80. aktywnie działał na rzecz upamiętniania działalności AK, integracji jej byłych żołnierzy, a zwłaszcza swoich byłych podkomendnych. Był organizatorem i uczestnikiem uroczystości i spotkań rocznicowych, mszy w intencji poległych towarzyszy broni, a także działań na rzecz budowy pomników i wmurowywania tablic pamiątkowych w miejscach potyczek i bitew oddziałów AK z okupantem niemieckim. W trakcie wygłaszanych przemówień i prelekcji wielokrotnie krytycznie odnosił się do systemu politycznego PRL. Ze względu na ww. zaangażowanie był rozpracowywany przez Służbę Bezpieczeństwa w latach 1970-1987. W tym okresie był wielokrotnie wyzywany na tzw. rozmowy profilaktyczno-ostrzegawcze. Był także podejrzewany o przechowywanie funduszy organizacji „Ruch”, m.in. ze względu na kontakty z niektórymi jej członkami. Pod koniec lat 70. spotykał się z działaczami Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela oraz Konfederacji Polski Niepodległej. W 1981 r. zaangażował się w tworzenie kół zrzeszających kombatantów przy strukturach Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, był m.in. członkiem Koła Kombatantów przy NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska. Został również wybrany przewodniczącym Krajowej Rady Kombatantów NSZZ „Solidarność”. Ze względu na tę aktywność 13 grudnia 1981 r. został internowany i osadzony w Ośrodku Odosobnienia Warszawa-Białołęka. Jako powód izolacji wskazano, że prowadził działalność polityczno-propagandową przeciwko ustrojowi i naczelnym organom władzy PRL. Z internowania został zwolniony 17 czerwca 1982 r.
Biogram opracowano na podstawie:
- materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej