Krzyż Wolności i Solidarności
Lista osób odznaczonych
Gładczuk Czesław

Czesław Gładczuk

ur. w 1932 roku w m. Harasimowicze
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 125/2020
Biogram
Ks. Czesław Gładczuk profesor Archidiecezjalnego Wyższego Seminarium Duchownego w Białymstoku wspomagał działalność podziemnych struktur NSZZ ,,Solidarność” Region Białystok w latach 1981–1988. Od 1972 r. był duszpasterzem Duszpasterstwa Inteligencji w Białymstoku, a od grudnia 1980 r. kapelanem Klubu Inteligencji Katolickiej w Białymstoku. Od 13 grudnia 1981 r. działalność KIK została  zawieszona przez władzę, ale kontynuowano spotkania w konspiracji, podczas których ks. Czesław Gładczuk prowadził sekcję filozofii. Od grudnia 1982 r. wszedł w skład komitetu organizacyjnego Dni Kultury Chrześcijańskiej w Białymstoku. Wydarzenie to, szczególnie w okresie stanu wojennego, było okazją do spotkań działaczy NSZZ ,,Solidarność”, a organizowane inicjatywy kulturalne dały namiastkę wolności i suwerenności.  W trakcie Dni Kultury Chrześcijańskiej rozpowszechniano druki sygnowane przez działaczy opozycji oraz wydawnictwa drugiego obiegu.  
W ramach działalności środowiska inteligencji katolickiej przy kościele p.w. św. Wojciecha w Białymstoku ks. Czesław Gładczuk aktywnie angażował się w pomoc przy rozdziale darów przesyłanych z zagranicy osobom represjonowanym, ich rodzinom oraz najbardziej potrzebującym. Był łącznikiem struktur podziemnych ,,S”. W ramach swojej aktywności w wielu przypadkach ochraniał represjonowanych przed aresztowaniem.
W kazaniach, które głosił, zdecydowanie potępiał wprowadzenie stanu wojennego. M.in. w styczniu 1987 r. koncelebrował uroczystą mszę św. w kościele parafialnym w Starosielcach, w której wzięli udział internowani, więzieni i prześladowani z NSZZ ,,S”. 
Biogram opracowano na podstawie:
  • oświadczeń świadków
  • publikacji:
    • Bujwicki B., Mój rok 1980, Białystok 2013.
    • Dzieje Klubu Inteligencji Katolickiej w Białymstoku, pod red. ks. Czesława Gładczuka, Białystok 2001.
    • Kietliński M., Ćwierć wieku Podlaskiej Solidarności. NSZZ ,,Solidarność” Region Białystok 1980-2005, Białystok 2005.
    • Województwo białostockie w ocenie Służby Bezpieczeństwa 1980–1985. Wybór źródeł, pod red. A. Malczyka, J. Markiewicz, Białystok 2011.